Rezerwat Przełom Jasiołki
Utworzony został w 1976 r. dla ochrony naturalnego drzewostanu. Rezerwat o powierzchni ponad 121 ha obejmuje przełomowy odcinek Jasiołki pomiędzy Ostrą, a Piotrusiem. Znajduje się tu 15 zbiorowisk roślinnych, w tym rzadko występującą jaworzyna górska z języcznikiem oraz żyzna buczyna karpacka z miesięcznicą trwałą. Roślinność rezerwatu stanowi 282 gatunki roślin naczyniowych, fauna jest charakterystyczna dla dolnoreglowego piętra Karpat.
Przez teren rezerwatu wiedzie dobrze oznakowana ścieżka dydaktyczna. Wędrując nią możemy zobaczyć ślady krwawych walk o Przełącz Dukielską podczas II wojny światowej. Wyraźnie widać stanowiska ciężkich dział oraz zagajniki brzozowe, które zarastają miejsca wylesione przez walczące wojska, aby umożliwić ostrzał w kierunku zachodnim i południowym. Wiele starych drzew do dzisiejszego dnia żyje z odłamkami pocisków. Przywrócenie zdrowego wielogatunkowego lasu w tym miejscu potrwa jeszcze co najmniej kilkadziesiąt lat. Podążając ścieżką dalej spotkamy zbiorowiska jaworzyny górskiej z języcznikiem zwyczajnym. Dominującym gatunkiem jest tutaj jawor z nieznaczną domieszką buka i wiązu górskiego. Licznie rosną tu paprocie z osobliwością botaniczną jaką jest wspomniany języcznik zwyczajny będący jedyną paprocią o pełnych liściach. Występuje na terenach wilgotnych i zacienionych, tam gdzie w podłożu znajdują się łupki lub skały wapienne. Jest rośliną całkowicie chronioną i rzadką zwłaszcza na niżu.
Dalej ścieżka wiedzie w dół, a zejście ułatwia stara kamienna droga trawersująca zbocze góry. Trakt ten został zbudowany przez Łemków, którzy niegdyś zamieszkiwali te tereny. Droga miała ułatwić im eksploatację lasu, a także wypas bydła na polanie przy szczycie Ostrej. Mijając Werchową Put, jak nazywali ją Łemkowie, z obu stron porośniętą łanami języcznika, dochodzimy do grądu gdzie łatwo zauważyć bogactwo gatunków lasu objętego ochroną. Rosną tu buk, jawor, jodła, wiąz górski, spotykać można również graba, lipę i olszę szarą oraz jesiona wyniosłego. W poszyciu można odnaleźć wiciokrzew, suchodrzew, bez czarny i leszczynę. W runie natomiast: turzycę orzęsioną, marzankę wonną, gajowca żółtego, szczyr trwały i kopytnik pospolity. Ostatni odcinek ścieżki wiedzie przełomem Jasiołki, pomiędzy Ostrą i Piotrusiem. Rzeka utworzyła tu głęboką, miejscami zwężającą się do 20 m, dolinę o ścianach skalnych osiągających miejscami nawet 30 m wysokości.
fot.: M. Sanocka
Dalej ścieżka wiedzie w dół, a zejście ułatwia stara kamienna droga trawersująca zbocze góry. Trakt ten został zbudowany przez Łemków, którzy niegdyś zamieszkiwali te tereny. Droga miała ułatwić im eksploatację lasu, a także wypas bydła na polanie przy szczycie Ostrej. Mijając Werchową Put, jak nazywali ją Łemkowie, z obu stron porośniętą łanami języcznika, dochodzimy do grądu gdzie łatwo zauważyć bogactwo gatunków lasu objętego ochroną. Rosną tu buk, jawor, jodła, wiąz górski, spotykać można również graba, lipę i olszę szarą oraz jesiona wyniosłego. W poszyciu można odnaleźć wiciokrzew, suchodrzew, bez czarny i leszczynę. W runie natomiast: turzycę orzęsioną, marzankę wonną, gajowca żółtego, szczyr trwały i kopytnik pospolity. Ostatni odcinek ścieżki wiedzie przełomem Jasiołki, pomiędzy Ostrą i Piotrusiem. Rzeka utworzyła tu głęboką, miejscami zwężającą się do 20 m, dolinę o ścianach skalnych osiągających miejscami nawet 30 m wysokości.
fot.: M. Sanocka