Z Portiusem po Krośnie / Karpacki Szlak Wina
Portiusa, który od królów polskich uzyskał intratną posadę faktora i serwitora królewskiego, historia zapamięta jako największego w dziejach importera win węgierskich na północ od Karpat. W Krośnie, zapewne jako dowód wdzięczności za przyjęcie w swoje miejskie progi, pozostawił imponujący zbiór pamiątek, które dziś decydują o roli i znaczeniu miasta. Wieża – dzwonnica kościoła Farnego – symbol miasta, obrazy i kaplice, mimo swoich rozmiarów i ogromnej wartości, to tylko niektóre pamiątki po Robercie Portiusie, które stanowią do dziś jedne z najważniejszych atrakcji turystycznych w mieście.
Zarezerwujcie ok. 2 godz. na zwiedzanie krośnieńskiej starówki śladami W.R. Portiusa.
Poznajmy się, czyli punkt startowy zwiedzania...
Robert Gilbert Portius Lanxeth - pomnik
Ta niezwykła, jakże barokowa, postać – pełna ofiarności z jednej i bezwzględna z drugiej strony, pozostawiła wyjątkowo wiele śladów w Krośnie. Aby pamięć o szkocie nie zanikła, na jego pamiątkę, od blisko 20 lat odbywa się w Krośnie, w ramach Festiwalu Kultur Pogranicza „Karpackie Klimaty”, Festiwal Wina Węgierskiego im. Roberta Wojciecha Portiusa.
Idziemy dalej, ale nadal pozostajemy w obrębie rynku. Przed nami...
Wieża jest jedną z najbardziej charakterystycznych budowli miasta, rzec by można, że jego symbolem. Do tego symbolem w pełni dostępnym dla zwiedzania i gwarantującym niezrównane wrażenia widokowe. Wyjątkowo powabny kształt zawdzięcza wieża-dzwonnica (jest jak najbardziej czynną dzwonnicą dla bazyliki św. Trójcy) nieznanemu niestety architektowi, który sięgnął po najnowsze trendy sztuki wczesnego baroku.
Jej walory prezentują się tak doskonale dzięki niedawnej starannej restauracji, która umożliwiła też turystom wdrapywanie się na sam szczyt mierzącej 38 metrów wysokości wieży. Podziwiać z niej można wspaniałą panoramę miasta oraz łagodne wzgórza Beskidu Niskiego. W południe rozlega się stąd krośnieński hejnał a nocą pięknie podświetlona króluje nad zabytkowym Starym Miastem. Jej budowę rozpoczęto w roku 1637, tak przynajmniej sugeruje napis nad wejściem. Jak zdecydowana większość krośnieńskich inwestycji z tego okresu, także ta finansowana była głównie ze środków Wojciecha Portiusa, stąd nazywana jest albo Wieżą Farną albo Wieżą Portiusa.
Sprawdź godziny zwiedzania Wieży Farnej
Przechodzimy dalej i naszym oczom ukazuje się...
Bazylika Farna- kościół pw. Trójcy Świętej
Portius stał się zresztą fundatorem wielu elementów wyposażenia, ściągając tu wybitnych artystów europejskiego formatu, jak choćby mediolańczyka Vincenzo Petroniego, pracującego m.in. dla dworu cesarskiego, który przebudował wspomnianą kaplicę – mauzoleum Portiusów, ozdabiając ją fenomenalną dekoracją stiukową.
Nie śpiesznym krokiem przechodzimy na....
Rynek, który należy bez wątpienia do najpiękniejszych miejsc w regionie, jest sercem miasta bijącym nieprzerwanie od czasów lokacji Krosna, tętniącym życiem i dziś, jako miejsce spacerów, imprez plenerowych. Zachwyca odnowionymi fasadami kamienic, nowym brukiem i stylowymi latarniami a liczne tu kawiarenki i restauracje zachęcają do spędzenia na nim dłuższego czasu. W Rynku znajduje się kamienica nr 27 należąca do Roberta Portiusa i jego żony Anny Hesner. Pamiątką tamtych czasów jest kamienny portal z arkadą, w kluczu którego znajduje się data 1640 i monogramy: RP (Robert Portius) i AP (Anna Portius).
Jeśli zaplanowaliście pobyt w Krośnie w przedostatni weekend wakacji, to trafiliście w najlepszy możliwy czas. Czas Karpackich Klimatów i Festiwalu Wina Węgierskiego im. Portiusa. Podczas tych wydarzeń doskonale poznacie muzyczną, artystyczną a przede wszystkim smakową stronę wina. Dla odwiedzających Krosno w innym terminie niż wakacje, a chcących rozsmakować się w kulturze wina naszego regionu i nie tylko, mamy coś specjalnego - Karpacki Szlak Wina.
Pozostajemy nadal na krośnieńskim rynku, gdzie miłośnicy regionalych win oraz tych pochodzących z węgierskich miast Tokaj i Eger, mogą odkryć wyjątkowe miejsce - Podkarpacki Salon Degustacyjny, znajdujący się w Piwnicach Przedprożnych, do których wchodzi się od strony ul. Kazimierza Wielkiego.
Podkarpacki Salon Degustacyjny to doskonały punkt na mapie Krosna, gdzie posmakujecie win białych i wytrwanych, słodkich i musujących. Piwnice są jednocześnie ostatnim zwiedzanym miejscem podczas wizyty w Centrum Dziedzictwa Szkła. Istnieje możliwość zakupu biletu na wycieczkę po CDS-ie z opcją uczestniczenia w degustacji.
Do Podkarpackiego Salonu mogą przyjść także osoby niezwiedzające CDS, wówczas koszt około półgodzinnej degustacji to 35 zł. Podczas niej można nie tylko spróbować ok. 10 win, ale także dowiedzieć się co nieco o regionie, z którego pochodzą.
W Podkarapckim Salonie Degustacyjnym można nabyć eleganckie kolekcje szklane niezbędne w każdym domu, w którym spożywa się ten zacny napój.
Zanim wyruszycie w podróż Karpackim Szlakiem Wina, poznajcie również urokliwe miesjce - Winnica Widokowa, znajduję się w Komborni, tylko 10 km od Krosna. To miejsce dla każdego, kto szuka chwili odpoczynku w pięknych okolicznościach przyrody. Widokowa znajduje się na wysokości 470 metrów nad poziomem morza, dlatego można podziwiać widok na Pogórze Gorlickie, a przy sprzyjających warunkach nawet dostrzec dalekie Tatry. Horyzont, który stanowi tło winnicy w sumie ma długość ponad 100 km.
Będąc w Komborni, koniecznie zatrzymajcie się w klimatycznej przestrzeni Dworu Kombornia. To urokliwe miejsce posiada jedyną w Polsce piwnicę degustacyjną, gdzie w formule degustacji czasowych można spróbować tak dużej ilości win z różnych regionów winiarskich, leżących na obszarze Karpat.
Połączenia do Krosna:
Jeśli wybierasz podróż samolotem:
Lotnisko Rzeszów - Jasionka
Oddalone jest od Krosna ok. 70 km. Połączenie z terminala na dworzec lokalny linią autobusową nr 53 MPK Rzeszów, skąd co 15 – 30 minut kursuje bezpośredni autobus do Krosna (rezerwacja on–line). Druga możliwość to podróż pociągiem z Rzeszowa (dworzec PKP) do Krosna z przesiadką w Jaśle (rezerwacja on-line - czas przejazdu około 2,5 godziny).
Lotnisko Kraków – Balice
Oddalone od Krosna 180 km. Bezpośrednie połączenie do Krosna z terminalu Kraków - Balice oferuje NEOBUS (rezerwacja on-line). Czas przejazdu to około 4 godziny. Istnieje możliwość podróży koleją z przesiadką na stacji Kraków Główny (rezerwacja online). Czas przejazdu około 5 godzin.
Lotnisko Krosno
Oddalone 2,5 km od centrum miasta. Możliwość przylotu Airtaxi lub własnym samolotem ultralekkim.
Więcej propozycji lotów czarterowych lub samolotów na wynajem, kliknij.
Jeśli wybierasz podróż autobusem:
Kraków – Krosno – bezpośrednie połączenia z Małopolskiego Dworca Autobusowego do Dworca Autobusowego w Krośnie liniami autobusowymi BARBARA, NEOBUS oraz FLIXBUS.
Wrocław – Krosno – bezpośrednie połączenie z dworca autobusowego we Wrocławiu do Krosna 4 razy dziennie linią autobusową NEOBUS
Warszawa – Krosno – bezpośrednie połączenia 7 razy dziennie z Dworca Warszawa Zachodnia do Krosna liniami autobusowymi NEOBUS oraz MIŚ
Rzeszów – Krosno – bezpośrednie połączenia z dworca lokalnego w Rzeszowie do Krosna linią autobusową MARCEL
Jeśli wybierasz podróż pociągiem:
Skorzystaj z oferty Podkarpackiego Zakładu Przewozów Regionalnych, który oferuje codzienne połączenia na trasie Jasło - Krosno - Sanok oraz weekendowe z Rzeszowa przez Krosno do słowackiego miasta Medzilaborce. Pociągiem PKP InterCity codziennie rano oraz popołudniu można dojechać do stolicy Małopolski - Krakowa, skąd można kontynuować podróż w wiele miast Polski i Europy.
Noclegi:
Szeroki wybór noclegów w Krośnie, znajdziecie klikając tutaj.
Połączenia Krosno - Kombornia - Krosno:
Prywatna komunikacja
Bus Jacek
Bus Nikitrans
_____
fot. Winnica Widokowa,
fot. Adrianna Omietańska